Het bewaren van historisch textiel

Heel wat erfgoedspelers hebben historisch textiel in hun collectie zitten. Maar de bewaring ervan brengt heel wat met zich mee. Hieronder lijsten we enkele tips op die je helpen om dit waardevol erfgoed zo goed mogelijk te bewaren.

• MANIPULEER DE OBJECTEN MET ONDERSTEUNING. Fysieke schade is een van de grootste schadefactoren aan textiel, het materiaal heeft ook een natuurlijke degradatie.
• HOU OBJECTEN EN BEWAAROMGEVING ZO VEEL MOGELIJK STOFVRIJ. Vervuilde objecten degraderen sneller en zijn lokaas voor ongedierte, insecten en schimmels. Veel huishoudtips en remedies kunnen schadelijk zijn voor de objecten; vraag advies hierover aan de erfgoedcel of een textielconservator..
• DEK OBJECTEN ZO VEEL MOGELIJK AF VAN LICHT. Lichtschade op textiel is onomkeerbaar, ook de degradatie van de vezels gebeurt veel sneller.
• CONTROLEER KLIMAAT EN RELATIEVE VOCHTIGHEID EN HOUD DIE ZO STABIEL MOGELIJK. Schommelingen in vochtigheid en temperatuur zijn heel schadelijk voor de conditie van textiele objecten. Bros worden en vezelverlies, maar ook schimmelvorming, zijn gevolgen van problemen met het klimaat in de bewaarruimte.
• VERMIJD WATER IN DE BUURT VAN TEXTIELE COLLECTIES. Schimmelvorming, aureolen en bloedende kleuren zijn maar enkele schadebeelden die veroorzaakt worden door water in aanraking met textiele objecten. Hang je textiele collectie dus niet in de buurt van een waterleiding bijvoorbeeld.
• CONTROLEER OP INSECTEN, ONGEDIERTE EN SCHIMMELS IN COLLECTIES. Schade veroorzaakt door insecten of ongedierte is onomkeerbaar en verzwakt de stabiliteit aan je object. Controleer je collectie, leg een logboek aan en bescherm jezelf!
• GEBRUIK ZUURVRIJE EN INERTE MATERIALEN OM TEXTIEL TE VERPAKKEN. Zuren en schadelijke gassen tasten de structuur van je weefsel en draden aan, zo verdwijnt de stabiliteit van je object.
• ONDERSTEUN VOUWEN EN PLOOIEN ZO VEEL MOGELIJK. Vul plooien en vormen op met volume en kies je vulmateriaal goed uit. Scherpe plooien en vouwen worden na een tijd scheuren en hebben materiaalverlies tot gevolg.
• BEWAAR DE HISTORISCHE INTEGRITEIT. Gebruiken, plooiwijze, opbouw…. zijn elementen die van historisch belang zijn en dus soms voorrang hebben op de juiste bewaarmethode.
• REGISTREER JE COLLECTIE. Het registreren en nummeren van objecten is heel belangrijk om alle informatie in verband met de objecten te bundelen en consulteerbaar te maken zonder het fragiele object te manipuleren.

Deze Gouden Tips werden samengesteld door Shirin Van Eenhooge in het kader van ‘Op de koffie bij Kusterfgoed 2019’.